Mehmet İŞLER /EGEDESONSÖZ- Türkiye’de olduğu gibi İzmir’de de 31 Mart yerel seçim süreci hareketli bir şekilde yaşandı. Kentte ilçe belediyeleri ve Büyükşehir Belediyesiyle birlikte 31 noktada başkanlık koltuklarına kimlerin oturacağı merak konusu oldu.
Süreçte birbirinden önemli gelişmeler meydana geldi. Yaşananların bir kısmı uzun yıllar sonra bile hatırlanacak şekilde hafızalara kazındı.
KOCAOĞLU 1 EKİM’DE FİTİLİ ATEŞLEDİ!
İzmir’de seçim ateşini 1 Ekim tarihinde Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu yaktı. 2004 yılında ikinci dönemini yürüttüğü sırada vefat eden İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin eski Başkanı Ahmet Piriştina’nın ardından Büyükşehir Belediyesi Meclisi tarafından seçilen dönemin Bornova Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu 15 yıllık görev süresinin sonlarına yaklaşırken, 6 ay kala ‘yeni dönemde aday değilim’ açıklamasını kamuoyuyla paylaştı.
ZEYBEKCİ, ‘MAHALLENİN EN GÜZEL KIZI’ AÇIKLAMASIYLA GİRİŞ YAPTI!
Daha sonra Kasım ayında AK Parti İzmir’de Büyükşehir Belediye Başkan Adayını belirledi. İktidar partisi 2014 yılında tecrübeli bir isim olan Binali Yıldırım’ın ardından yine deneyimde karar kıldı. Ekonomi Bakanlığı yapmış, Denizli Büyükşehir Belediyesi eski Başkanı Nihat Zeybekci İzmir Büyükşehir Belediye Başkan Adayı ilan edildi. Zeybekci’nin açıklanmasının ardından kentte ithal aday tartışmaları yaşandı. Ayrıca kısa bir süre sonra da Cumhur İttifakı’nın diğer ortağı Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) aday çıkarmayacağını açıkladı ve Zeybekci’nin arkasında kenetlendi. Öte yandan Zeybekci adaylığının resmileşmesinden birkaç gün önce İzmir’de katıldığı bir programda, ‘İzmir’i istiyor musunuz?’ sorusuna, ‘İzmir mahallenin en güzel kızı, kim istemez?’ cevabını verdi. Bu açıklama uzun süre tartışıldı.
KOCAOĞLU'NDAN ADAYLIK HAMLESİ! SOYER'İN İLANI
Kocaoğlu’nun 1 Ekim’de yaptığı ‘yokum’ açıklamasının sonrasındaki 3 buçuk aylık süreçte CHP İzmir Büyükşehir Belediye Başkan adayını belirlemedi. O dönemde kulislerde aday olarak 20’ye yakın kişi konuşuldu. Ve yaşanan belirsizlik ortamında Başkan Kocaoğlu, veda kararının ardından tarihi bir hamlede bulundu. Genel merkeze giden ve Lider Kemal Kılıçdaroğlu ile görüşen Kocaoğlu, ‘Sorumluluğum gereği yeniden adayım’ dedi. Fakat bu gelişmenin üzerinden çok geçmeden CHP genel merkezi Seferihisar Belediye Başkanı Tunç Soyer’i Büyükşehir Belediyesi için aday gösterdi.
VE GÜNDEM NURETTİN SOYER!
İYİ Parti ile birlikte Millet İttifakı’nda yer alan CHP, İzmir Büyükşehir Belediye Başkan Adayı olarak Soyer’i kamuoyuna duyurdu. Bu gelişmenin ardından kentte yine bir tartışma konusu start aldı. Soyer’in 12 Eylül askeri darbe döneminde savcı olarak görev yapan babası Nurettin Soyer’e ülkücü camiadan tepkiler yükseldi. MHP’liler baba Soyer’i ve oğlu Tunç Soyer’i hedef aldı. Tartışmaya Cumhur İttifakı’nın Liderleri Recep Tayyip Erdoğan ve Devlet Bahçeli ile Millet İttifakı’nın Liderleri Kemal Kılıçdaroğlu ve Meral Akşener de katıldı. Daha sonra Cumhur İttifakı’nın yereldeki temsilcileri Soyer’i ve CHP’yi farklı konularda hedef aldı.
AK PARTİ’YE OY VERMEYENİ ALLAH ÇARPAR ÇIKIŞI!
Zeybekci’nin seçim çalışmaları kapsamında ziyaret ettiği İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi Başkanı Salahaddin Hünü, “Allah ayağını düz bastırsın, hata, kaza vermesin. İnşallah belediye başkanımız olarak da bizi ziyaret etmeyi Allah nasip etsin. AK Parti’ye oy vermeyeni Allah çarpar” dedi. Hünü’nün açıklamasına engel olmak isteyen fakat başaramayan Zeybekci’ye sosyal medyada eleştiri okları yöneltildi.
ADAYLARIN ÇEKİLMESİ, ÇEKTİRİLMESİ DİKKAT ÇEKTİ
31 Mart yerel seçimler sürecinde önceki yıllara benzeyen bir gelişme daha yaşandı. Cumhur İttifakı 2, Millet İttifakı 3 ilçede adayını süreç içinde değiştirdi. Hatta CHP’de, Buca noktasında 3 kez aday gündemi oluştu.
MHP Çeşme’de Sema Aydın’ı aday ilan etmişti. Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılım gösterdiği ve 5 Ocak’ta Halkapınar Spor Salonu’nda gerçekleşen aday tanıtım toplantısında sahneye çıkan Aydın, daha sonra adaylıktan çekildi. Aydın’ın telefonlara çıkmaması sonrasında durum basın mensupları tarafından anlaşıldı. MHP İzmir İl Teşkilatı da konuyla ilgili açıklamayı yaptı. Daha sonra AK Parti’de geçmiş yıllarda görev yapan Mustafa Cenger MHP’nin Çeşme Belediye Başkan Adayı oldu. Dikili’de Buğra Akın’ın adaylığı YSK tarafından düşürüldü ve Sema Akıncı yeni aday ilan edildi. Millet İttifakı’nda ise en büyük sürpriz Balçova’da yaşandı. 3’üncü dönemini tamamlamak üzere olan Mehmet Ali Çalkaya geçmişte aldığı bir cezadan dolayı şok yaşadı. YSK Çalkaya’nın adaylığını düşürdü. Asıl sürpriz burada yaşandı ve Çalkaya’nın adaylığa başvuruda bulunmayan eşi Fatma Çalkaya Balçova Belediye Başkan Adayı gösterildi. Ayrıca Seferihisar’da aday olarak ismi açıklanan Yelda Celiloğlu da kendi isteğiyle geri çekildi. Celiloğlu yerine İsmail Yetişkin aday ilan edildi. Süreçte en çok tartışmanın yaşandığı ilçe Buca oldu. Mevcut Başkan Levent Piriştina’nın yerine MYK’dan Aydoğan Hepdemirgil çıktı. Ancak Hepdemirgil PM’den onay alamadı. Daha sonraki toplantıda Suat Nezir Buca Belediye Başkan Adayı olarak ilan edildi. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun İzmir’de katılım gösterdiği aday tanıtım toplantısında sahneye Nezir çıktı. Nezir Buca’daki çalışmalarına başlamış ve sahada temaslarını sürdürüyordu. Fakat listelerin YSK’ya teslim edileceği son gün Nezir’in adaylığı çekildi ve yerine Erhan Kılıç ilan edildi.
CHP’NİN İYİ PARTİ’YE BIRAKTIĞI TİRE VE KİRAZ’DA DSP TRANSFERLERİ!
2009 yılında Demokrat Parti (DP) ile seçim kazanan ve 2014 yerel seçimlerinde CHP adayı olarak ipi göğüsleyen Tire Belediye Başkanı Tayfur Çiçek, genel merkez tarafından bu kez tercih edilmedi. Çiçek’in bu kez tercihi DSP oldu. 2014 yılında CHP’den küskünlerin ilk adresi olan DSP’nin 2019 sürecinde nasıl bir yol izleyeceği merak ediliyordu. Bu kez sayı bir önceki seçime göre düşük oldu fakat yine de DSP’den, CHP’ye küçük de olsa darbe vurur niteliğinde hamle geldi. Ayrıca Kiraz’da ilginç bir gelişme yaşandı. İttifakların pazarlığı netleşmeden ve partilerin aday adaylığı başvurularını aldıkları günlerde CHP’den başkan adaylığı noktasında tek müracaatı yapan Salim Özkarakaş DSP’nin yolunu tuttu. Çünkü Kiraz, CHP tarafından ittifak gereği İYİ Parti’ye bırakılmıştı. Böylece İYİ Parti’ye bırakılan iki ve CHP’nin tarihinde ilk kez aday çıkarmayacağı Tire ve Kiraz’da DSP tüm yerel dengeleri değiştirmiş oldu. Seçimlerin bu iki ilçede kıran kırana geçmesi bekleniyor.
CHP’DEKİ DEĞİŞİM VE BATUR’UN TARİHE GEÇMESİ
Sürece damga vuran olayların başında ise CHP genel merkezinin İzmir’de gerçekleştirdiği köklü değişim geliyor. Seferihisar Belediye Başkanı Tunç Soyer, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığına aday gösterildi. Balçova Belediye Başkanı Mehmet Ali Çalkaya yerini korudu fakat YSK kurbanı oldu. Güzelbahçe Belediye Başkanı Mustafa İnce, Karabağlar Belediye Başkanı Muhittin Selvitopu yeni dönem için genel merkezden vize aldı. İzmir tarihinde ilk olarak bir ilçeden başka bir ilçeye kaydırılan Narlıdere Belediye Başkanı Abdül Batur ise hem tarihe geçti hem de yerini başka ilçede korudu. 4 dönem gibi uzun süre Narlıdere’de görev yapan Batur, yeni süreçte İzmir’in kalbi Konak’tan Belediye Başkan adayı gösterildi. Geçtiğimiz yıllarda gündeme gelen köy arazilerinin satışlarıyla kamuoyunda yeni dönem için belki de hiç şans tanınmayan Bayındır Belediye Başkanı Ufuk Sesli de yoluna devam edenler arasındaki yerini aldı. 6 ismin dışında geriye kalan tüm başkanlar yeni dönemde aday gösterilmedi. Bu noktada aday ilan edilmeyenlerin Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’na yakınlıktan, olağanüstü kurultay talebiyle başlatılan imza sürecine destek verme gibi nedenlerden dolayı elendikleri iddia edildi. Ayrıca bazılarının uzun yıllardır görevde olmaları ve başarısızlık gibi kriterlerden dolayı yollarına devam edemedikleri öne sürüldü.
KAMPANYA SÜREÇLERİ DAMGA VURDU
Seçimde yarışan bütün taraflar çevre ve gürültü kirliliği noktasında hassas davrandı. Yollarda, sokaklarda parti bayraklarının yer almadığı bir seçim ve propaganda dönemi yaşandı. Adaylar sosyal medyanın hızından ve etkisinden yararlandı. Partilerin bayrak, broşür ve amblemleri sadece seçim ofis ve bürolarının yakın çevresine asıldı. Öte yandan ekonominin kötü gidişi adayların vaat ve projelerine yansıdı. Özellikle Cumhur İttifakı Adayı Zeybekci ile Millet İttifakı Adayı Soyer’in tarım, kırsal kalkınmaya vurgu yapmaları ve stratejilerini neredeyse bu noktalardaki temaslar üzerine kurmaları dikkat çekti. Öyle ki Soyer projelerini 3 parça halinde cemreler düşürerek açıkladı.
BELEDİYE BAŞKANLIĞI SEÇİLECEKKEN BEKA TARTIŞMASI YAŞANDI
24 Haziran genel ve cumhurbaşkanlığı seçimleri için yasada belirtilen ittifakların ilk kez bir yerel seçimde uygulanması bakımından da 31 Mart tarihe geçen bir sandık sınavı olacak. Yerel seçime gidilirken kampanya sürecinin beka meselesi gibi genel bir kavramın üzerinden yürütülmesi zaman zaman tartışmaya neden oldu.
HDP KRİTİK NOKTALARDA SONUCA ETKİ EDECEK
İktidar tarafından yer yer hedef tahtasına oturtulan HDP’nin Millet İttifakı’na dışarıdan destek vereceği vurgulandı. HDP’nin İzmir’de belediye başkan adayı çıkarmaması dikkat çekti. Bazı yerlerde meclis üyesi aday listelerini oluşturan HDP’nin başkanlıklar noktasında sergileyeceği tavrın kilit konumda olduğu belirtildi. HDP seçmeninin takdirine göre Cumhur İttifakı ya da Millet İttifakı arasında refleks göstereceği kritik yerlerde seçimin sonucuna etki gösterebileceği biliniyor.
TARAFLAR İDDİALI AÇIKLAMALAR YAPTI: ZEYBEĞİ KİM OYNAYACAK?
17 yıldır Türkiye’de iktidar konumda olan AK Parti’nin mensubu olan Zeybekci partisinin bu sürede İzmir’de istediği sonucu bir türlü alamamasına atıfta bulunarak, ‘Bu sene o sene!’ çıkışında bulundu. Zeybekci’nin seçim çalışmalarına başlamasından kısa bir süre sonra zaferin geleceğini ima ederek, “O zeybek Konak’ta, Kordon’da İzmir’in her yerinde oynanacak” şeklinde ifade ettiği cümle slogan haline geldi. MHP tarafından da 20 ilçe hedefi konması yarışı iyice kızıştırdı. Taraflar iddialı açıklamalarda bulundu. İYİ Parti ilçeler noktasında 30’da 30 hedefi koydu. CHP İzmir İl Başkanı Deniz Yücel de Büyükşehir’de rekor kırılacağını açıklarken yüzde 60’ın üzerinde oy alınacağını dile getirdi. Ayrıca CHP’nin olası zafer için zeybek ekibiyle birlikte hazırlıklara başladığı öğrenildi.